گرماب، آبادی بدون آب

 روزنامه خراسان جنوبی - مورخ دوشنبه 29/09/1389 - شماره انتشار 17726 - نویسنده : قلندری

روستای گرماب قاینات 320 خانوار و حدود هزار و 100 نفر جمعیت دارد که اهالی صبور و خونگرم آن با یکدیگر وابستگی نسبی و سببی دارند، با کمی ها و کاستی ها می سازند و به قول خودشان، گرماب بدون آب را تجربه می کنند.این روستای محروم و تا حدودی مرزی در 62 کیلومتری شرق قاین و در ادامه رشته کوه های شاسکوه و روستاهای تیگاب و مهدی آباد قرار گرفته که به گفته اهالی، سال هاست که از نعمت آب شرب لوله کشی بی نصیب و محرومند.گرچه مسئولان برنامه هایی برای آب رسانی به گرماب دارند اما کندی کار آن ها عطش تشنگی و بی تابی را در اهالی این روستا دو چندان کرده است.اجرا نشدن طرح هادی، از رونق افتادن دام داری عشایری گرماب، نداشتن پزشک، بدون ساختمان بودن مدرسه روستا و ... از دیگر خواسته های اهالی است که روستاییان این نقطه از استان از بی توجهی مسئولان به آن گلایه دارند.  

در خراسان جنوبی شاید  کمتر کسی باشد که نام و آواره روستای گرماب زیرکوه قاینات را به دلیل داشتن چشمه آب گرم و خاصیت درمانی آن نشنیده و یا به آن جا سفر نکرده باشد. اما این روستا و اهالی سخت کوش آن از آب شرب بهداشتی محرومند و در کنار خشکسالی های پی در پی، بی آبی را نیز تجربه می کنند.

مسیرهای ورودی به گرماب از طرف قاین و حوض رباط و از طرف حاجی آباد و روستای آبیز، آسفالت است، در این مسیر بیابان های سوخته، خاک های تفتیده و تپه ماهورهای خشک و بی رونق حاصل چندین سال خشکسالی چشم نوازی می کند ولی عشایر صبور، خونگرم و درد آشنای گرماب با حضور خود گرمی خاصی به منطقه بخشیده اند و ارزش آن را دارند تا ساعت ها در کنارشان بنشینی و داشته ها و نداشته هایشان را از زبانشان بشنوی.

در بدو ورود به گرماب، سری به کوچه ها و محله های مختلف زدیم تا با مردم میهمان نوازش صحبتی داشته باشیم.

خانه ها و اماکن، اصولی و مهندسی و با مصالح جدید ساخته شده ولی از اجرای طرح هادی این روستای بزرگ و مستعد خبری نبود.

هر چند دهیار گرماب از نقشه برداری طرح هادی خبر می دهد اما تا اجرای طرح، مردم باید سال های سال همچون آب رسانی چشم انتظار بمانند.

4 شیر آب برای اهالی

در انتهای یکی از کوچه ها شلوغی و ازدحام جمعیت توجه ما را به خود جلب کرد.

زن و مرد، پیر و جوان، همه در کنار یک برج سیمانی که 4 شیر آب روی آن نصب شده است جمع شده بودند که یا آب بر می داشتند و یا ظرف و لباس می شستند.

این شلوغی، موید نبود آب لوله کشی در منازل بود، به قول یکی از اهالی جایی که آب نباشد پیداست که از آبادی هم خبری نیست.

«رمضان عباس پور»، عضو شورای اسلامی روستا که خبرنگار ما را همراهی می کرد از بی آبی و مشکلات و دغدغه های مردم گرماب تعریف کرد.

او افزود: به هر سازمان، اداره و مسئولی نامه نوشته، رو انداخته و تقاضا و التماس کرده ایم، نتیجه ای ندیدیم و به قول عده ای گوش ها را باید بر زمین گذاشت تا صدای شرشر آب را شنید!

وی ادامه داد: اداره آب و فاضلاب روستایی قاینات قرار است از دشت بهمن آباد به این روستا و چند روستای دیگر به صورت مجتمع آب منتقل کند ولی چه زمانی، نمی دانیم.

وی توضیح داد: در محل تجمع اهالی آب یکی از چشمه ها هدایت شده و با 4 شیر برداشت در اختیار مردم است تا بیشتر از این سرگردان نباشند ولی شلوغی و غیر بهداشتی بودن کاربرخی افراد در شستن ظروف و شست وشوی لباس دردسرهای دیگری دارد که به علت نبود آب لوله کشی بهداشتی است.

این معتمد محلی روستا اضافه کرد: فکر می کنم صبوری مردم و کنار آمدن آن ها با حداقل امکانات باعث شده است مسئولان خاطرشان جمع شود و از این رو عجله در آب رسانی را از یاد ببرند.

به گفته وی، عشایر زحمتکش گرماب، مستحق چنین کم لطفی هایی نبوده و این وضعیت نیز در شان آن ها نیست.وی افزود: اگر روستای گرماب به دلیل داشتن چشمه آب گرم در زمینه ایجاد مرکز سیاحتی و گردشگری مورد توجه قرار می گرفت قسمت زیادی از مشکلات اهالی و افرادی که برای بهره گیری از خاصیت درمانی آب به این دیار سفر می کنند برطرف می شد.

رونق دام داری شکسته است

«شریف جهانگیری» یکی دیگر از اهالی از مشکلات دام داران گفت که آذوقه گران بوده و در بیابان ها هم بارانی نباریده است تا هیزم ها نرم شود و دام ها بتوانند از آن ها استفاده کنند بنابراین گوسفندان آن قدر لاغر و ضعیف شده اند که نمی توان آن ها را به هر سمت و سویی برد.

وی اظهار داشت: با وجودی که دام داری، پیشه چندین ساله مردمان این منطقه است و شهرت عشایر به دام داری آن هاست اما قهر طبیعت، کم مهری روزگار و چندین سال بی بارانی، رونق و هیاهوی دام داران را در هم شکسته و درآمدهای اندک را مستاصل کرده است.

بی توجهی به خواسته های اهالی

دهیار گرماب و بومی محل هم گفت: فاصله گرماب تا مرکز بخش حدود 65 کیلومتر و تا مرکز استان 170 کیلومتر است و این روستا آخرین نقطه بخش مرکزی قاین محسوب می شود.

«مهدی پری رو»، از این که مسئولان بخش مرکزی و شهرستان، اهالی را برای انجام برخی امور مثل اشتراک برق و یا تعویض دفترچه بیمه روستایی و ... به بخش حاجی آباد می فرستند، گلایه کرد و افزود: این اقدام باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای مردم شده است.

وی با بیان این که طرح هادی در روستاهایی با جمعیت کمتر از گرماب اجرا شده است، اضافه کرد: با توجه به تقاضاهای زیادی که داشته ایم توجهی به خواسته اهالی نمی شود.

وی اظهار داشت: این روستا سالن ورزشی و امکانات تفریحی ندارد و با داشتن 350 خانوار از داشتن پزشک نیز محروم است و هنگام حضور پزشک سیار هم رسیدگی به تمام بیماران با مشکلات بسیاری همراه است.به گفته وی به دلیل نبود آب، اهالی گرماب از داشتن حمام عمومی بی بهره اند.

مدرسه عشایری بدون ساختمان آموزشی

یک فرهنگی بومی گرماب هم درباره مدارس این روستا گفت: گرماب 2 باب مدرسه قدیمی 30 ساله دارد که هر 2 به صورت مختلط اداره می شود و فضای آموزشی محدود است.

«عباس پور» افزود: تعدادی از دانش آموزان در منازل مسکونی با اتاق های غیر استاندارد و کوچک و با جمعیت 28 نفر درس می خوانند و همین باعث افت شدید تحصیلی شده است.

وی اضافه کرد: حدود 65 تا 70 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه گرماب در آبیز، اسفدن و دیگر مناطق مشغول تحصیل هستند که مشکلات رفت و آمدشان بسیار زیاد است.

به گفته وی مدرسه عشایری شهید رخشانی گرماب سال 81 تاسیس شده است و با 78 نفر دانش آموز ساختمان آموزشی ندارد هر چند مسئولان آموزش و پرورش شاهد این قضیه هستند ولی کاری انجام نداده اند.

وی از این که به دلیل بی آبی، تنها پارک روستا سبزینه و درخت ندارد و از چند وسیله بازی آن هم به لحاظ بی روح بودن فضا و نداشتن برق استقبالی نمی شود، اظهار گلایه کرد و گفت: کودکان و نوجوانان گرماب، تفریحگاه مناسبی برای گذران اوقات فراغت خود ندارند.

پاسخ مسئولان

مدیر امور آب و فاضلاب روستایی قاینات درباره مشکلات مطرح شده در زمینه آب این روستا گفت: مطالعات مجتمع آب رسانی گرماب و چند روستای دیگر در سال 84 انجام شده و از سال 85 هم 6 میلیارد و 950 میلیون ریال به این پروژه اختصاص یافت که برای حفر چاه و لوله گذاری و برق هزینه شد.

«احمد دانشی پور» با بیان این که لوله کشی پروژه تا گردنه مشرف به روستای تیگاب انجام شده است، افزود: سال گذشته نیز 2 میلیارد ریال اعتبار برای این طرح اختصاص یافت و به زودی عملیات تکمیلی پروژه شروع خواهد شد.

«ناعمی»، معاون پشتیبانی مدیریت آموزش و پرورش قاینات نیز با اطلاع از نیازها و مشکلات فضاهای آموزشی گرماب، گفت: احداث ساختمان برای مدرسه روستا در اولویت قرار ندارد و بناست برای گرماب مدرسه 5 کلاسه جدیدی احداث و دبستان به آن جا منتقل شود تا مشکل مدرسه راهنمایی حل شود.به گفته وی، انجام این کارها اعتبار می خواهد و 5 سال است اعتباری در این زمینه نداشته ایم.بخشدار مرکزی قاین هم گفت: سهمیه طرح هادی شهرستان در سال 3 تا 4 مورد است که در بخش های مختلف قاینات و براساس آمار جمعیتی و دیگر اولویت ها و ملاک ها اجرا می شود.«علی اسدالهی» اظهار امیدواری کرد که سال آینده گرماب در اولویت اجرای طرح هادی قرار گیرد.